De Belgische Mededingingsautoriteit heeft op 13 december 2023 het merk Le Creuset veroordeeld voor mededingingsbeperkende praktijken.
Le Creuset hanteerde een strikte prijzenpolitiek binnen haar netwerk van onafhankelijke distributeurs door druk te zetten om de ‘aanbevolen’ verkoopprijzen te volgen. Deze druk vanuit Le Creuset kwam onder meer voort uit klachten van bepaalde Le Creuset Distributeurs over collega’s met de vraag aan Le Creuset in te grijpen om de prijzenpolitiek te doen respecteren binnen het netwerk.
1. De inbreuk
Le Creuset communiceert jaarlijks aanbevolen verkoopsprijzen en aanbevolen promotie prijzen. Le Creuset verwachtte echter duidelijk dat de Distributeurs deze prijzen daadwerkelijk toepassen en de promotie prijzen ook effectief gedurende de promotie periodes bepaald door Le Creuset zouden aanhouden met de kortingen die Le Creuset wenst.
In haar ‘selectief distributie’ systeem, werd het strikt volgen van de commerciële politiek van Le Creuset als een van de kwalitatieve criteria opgenomen naast de gebruikelijke kwalitatieve criteria rond de winkelinrichting en promotie van de producten. Le Creuset legt in dat kader een verplichting op om de marketingplannen van de distributeur voorafgaandelijk te laten goedkeuren door Le Creuset zodat deze kan beoordelen of ze het merkimago respecteren.
Via deze verplichting zorgde Le Creuset er voor dat de minimale verkoopprijzen die ze wenste aan te houden, werden gevolgd, in strijd met de Verordening verticale overeenkomsten en artikel 101 VWEU. Le Creuset volgde per e-mail en per telefoon haar distributeurs op en ging ook ter plaatse in de winkels van de distributeurs de verkoopprijzen gaan controleren. Hierbij werd telkens gewezen op het belang om de prijzen van Le Creuset te respecteren. Om verder de gewenste minimum prijzen af te dwingen hanteerde Le Creuset volgende incentives:
- Controles, onder meer via ‘mystery’ aankoop;
- Druk om afwijkende prijzen te stoppen (onder meer werd gevraagd om de legitimeren waarom de aanbevolen prijs niet werd gevolgd);
- Informatie over welke distributeur wanneer en om welke reden af zou wijken van de aanbevolen verkoopprijs werd met andere distributeurs gedeeld;
- Le Creuset beperkte de mogelijkheid van distributeurs om promoties te voeren (door promoties met ongewenste te lage prijzen niet goed te keuren);
- Leveringen van niet conformerende distributeurs werden afgewezen of geblokkeerd;
- Contracten met niet conformerende distributeurs werden stopgezet of niet verlengd.
2. Strekkingsinbreuk
Dergelijke druk om minimum of aanbevolen prijzen te respecteren en effectief te hanteren is in strijd met artikel 101 VWEU en vormt een inbreuk naar strekking (restriction by object). De Distributeurs van Le Creuset zijn hierdoor niet vrij hun verkoopsprijzen te bepalen. Het concrete mededinging verstorende effect diende dus ook niet te worden aangetoond. Dat Le Creuset handelt op basis van klachten van collega distributeurs is hierbij uiteraard niet relevant.
3. Zware boete
Le Creuset werd veroordeeld tot een boete van 490.112 EUR (en dus het wettelijke maximum van 10% van de jaaromzet).
4. Conclusie
Franchisegevers dienen dus voorzichtig te zijn in het aanbevelen van verkoopprijzen en zeker in het opvolgen van hoe franchisenemers omgaan met deze aanbevelingen.
Advocatenkantoor Racine
FEB